धुकुर-पुकुर सँझवै से जियरा निंदिया नौ दुइ ग्यारा,
उह उह डहकै खाइ न पावै ई गउआँ कइ धारा,
आपन डेहरी छाँड़ि सेवाँरी दपके होइ गुजारा,
एहमा केउका दोख न पंचौ सब अपनन से हारा।
सुधुआ का घर तेंदुआ घेरे पंचौ जागा हो।
परग-परग पर ठाढ़ लुटेरे पंचौ जागा हो।
कुपद करै सरपंच बइठिके पंचे मूड़ हिलावैं,
के दोखी निर्दोखी के बा एकौ ना फरियावैं,
जहाँ सुई ना जाइ, फार डारै कै जुगति बतावैं,
सत्त नियाव करें दूसरे का आपन ना निगरावैं।
चढ़-चढ़ौवा साँझ सबेरे पंचौ जागा हो।
परग-परग पर ठाढ़ लुटेरे पंचौ जागा हो।
कोइला से लइके हीरा तक के तसकर बैपारी,
चारिउ कइती जाल बिछाए ताकत अहैं सिकारी,
एक बात बस तोहसी पंचौ रहै चौकसी भारी,
कौनौ चोर लुकाइ न पावै अगवारी पिछुवारी।
केकरे दम जे आँख तरेरे पंचौ जागा हो।
परग-परग पर ठाढ़ लुटेरे पंचौ जागा हो।
सबकै हित आपन हित मानै ई संतन कइ बानी,
ऊ सोहदा जेकरी आँखी के निझरि गवा बा पानी,
सबकी खातिर जियै मरै तौ कीरत जाइ बखानी,
अपने पेट भरै रातउ दिन पसुकै कौन कहानी।
उहै मरद जे मूड़ अभेरे पंचौ जागा हो।
परग-परग पर ठाढ़ लुटेरे पंचौ जागा हो।
जेका समझा गवा मसीहा निकरा उहै हलाकू,
वह देखा परधान के लरिके चमकावा थीं चाकू,
छिनरा ते डोली के साथे रामै राखै पानी,
भइया समझि बूझि के सौंप्या पंची औ परधानी।
जानि परे गुर पेरे-पेरे पंचौ जागा हो।
परग-परग पर ठाढ़ लुटेरे पंचौ जागा हो।
आपन चिंता छोड़ि देस दुनिया कै भूख मिटावै,
तम से लोहा लेइ कि कन-कन मा अँजोर फैलावै,
अमन चैन की गंगा से धरती का जिउ जुड़वावै,
उहै भगीरथ, राम, किसन, गौतम, गाँधी कहवावै।
पूजा पावै साँझ सबेरे पंचौ जागा हो।
परग-परग पर ठाढ़ लुटेरे पंचौ जागा हो।
हे धरती के पूत लछनइत देसवा तोहरे माथे,
करिखा चन्नन दुइनौ बातै पंचौ तोहरे हाथे,
खून पसीना गारा जुरिके जनम लेहे के नाते,
बहै पयसरम कइ गंगा पौरुख के साथे-साथे।
आपन करनी किस्मत फेरे, पंचौ जागा हो।
परग-परग पर ठाढ़ लुटेरे पंचौ जागा हो।
dhukur pukur sanjhavai se jiyra nindiya nau dui gyara,
uh uh Dahakai khai na pavai ii gauan kai dhara,
aapan Dehari chhanDi sevanri dapke hoi gujara,
ehma keuka dokh na panchau sab apnan se hara.
sudhua ka ghar tendua ghere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
kupad karai sarpanch baithike panche mooD hilavain,
ke dokhi nirdokhi ke ba ekau na phariyavain,
jahan sui na jai, phaar Darai kai jugati batavain,
satt niyav karen dusre ka aapan na nigravain.
chaDh chaDhauva saanjh sabere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
koila se laike hira tak ke taskar baipari,
chariu kaiti jaal bichhaye takat ahain sikari,
ek baat bas tohsi panchau rahai chaukasi bhari,
kaunau chor lukai na pavai agvari pichhuvari.
kekre dam je ankh tarere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
sabakai hit aapan hit manai ii santan kai bani,
uu sohda jekri ankhi ke nijhari gava ba pani,
sabki khatir jiyai marai tau kirat jai bakhani,
apne pet bharai ratau din pasukai kaun kahani.
uhai marad je mooD abhere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
jeka samjha gava masiha nikra uhai halaku,
wo dekha pardhan ke larike chamkava theen chaku,
chhinra te Doli ke sathe ramai rakhai pani,
bhaiya samajhi bujhi ke saumpya panchi au pardhani.
jani pare gur pere pere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
aapan chinta chhoDi des duniya kai bhookh mitavai,
tam se loha lei ki kan kan ma anjor phailavai,
aman chain ki ganga se dharti ka jiu juDvavai,
uhai bhagirath, raam, kisan, gautam, gandhi kahvavai.
puja pavai saanjh sabere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
he dharti ke poot lachhanit desva tohre mathe,
karikha channan duinau batai panchau tohre hathe,
khoon pasina gara jurike janam lehe ke nate,
bahai payasram kai ganga paurukh ke sathe sathe.
aapan karni kismat phere, panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
dhukur pukur sanjhavai se jiyra nindiya nau dui gyara,
uh uh Dahakai khai na pavai ii gauan kai dhara,
aapan Dehari chhanDi sevanri dapke hoi gujara,
ehma keuka dokh na panchau sab apnan se hara.
sudhua ka ghar tendua ghere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
kupad karai sarpanch baithike panche mooD hilavain,
ke dokhi nirdokhi ke ba ekau na phariyavain,
jahan sui na jai, phaar Darai kai jugati batavain,
satt niyav karen dusre ka aapan na nigravain.
chaDh chaDhauva saanjh sabere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
koila se laike hira tak ke taskar baipari,
chariu kaiti jaal bichhaye takat ahain sikari,
ek baat bas tohsi panchau rahai chaukasi bhari,
kaunau chor lukai na pavai agvari pichhuvari.
kekre dam je ankh tarere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
sabakai hit aapan hit manai ii santan kai bani,
uu sohda jekri ankhi ke nijhari gava ba pani,
sabki khatir jiyai marai tau kirat jai bakhani,
apne pet bharai ratau din pasukai kaun kahani.
uhai marad je mooD abhere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
jeka samjha gava masiha nikra uhai halaku,
wo dekha pardhan ke larike chamkava theen chaku,
chhinra te Doli ke sathe ramai rakhai pani,
bhaiya samajhi bujhi ke saumpya panchi au pardhani.
jani pare gur pere pere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
aapan chinta chhoDi des duniya kai bhookh mitavai,
tam se loha lei ki kan kan ma anjor phailavai,
aman chain ki ganga se dharti ka jiu juDvavai,
uhai bhagirath, raam, kisan, gautam, gandhi kahvavai.
puja pavai saanjh sabere panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
he dharti ke poot lachhanit desva tohre mathe,
karikha channan duinau batai panchau tohre hathe,
khoon pasina gara jurike janam lehe ke nate,
bahai payasram kai ganga paurukh ke sathe sathe.
aapan karni kismat phere, panchau jaga ho.
parag parag par thaaDh lutere panchau jaga ho.
स्रोत :
पुस्तक : माटी औ महतारी (पृष्ठ 25)रचनाकार : आद्या प्रसाद 'उन्मत्त'
प्रकाशन : अवधी अकादमी
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.
