अँधियार कै समुंदर सुतुही असत दियाली,
ई रात रतन धन कै भंडार बनी बाटै,
की अस कहा कि जइसे अँधियार थहावै का,
दियना क पाँत नाहीं पतवार बनी बाटै।
अपने घरे म सबकेउ हँसि हँसि के दिया बारा,
मूड़े प गोड़ धइके अँधियार तुरत भागै,
घूरे से लइके मंदिर तक अस अँजोर कइ द्या,
पग पग गली गली मा बस जोत परब लागै।
एहमुर दिया जलावा, ओहमुर दिया जलावा,
कोठरी म दिया बारा, आँगन म दिया बारा,
ई सब दिया त बाहर कइ राह देखावा थीं,
भीतर अँजोर चाहा तौ मन म दिया बारा।
तोहरे दिया क बाती, हमरे दिया क बाती,
मिलि के अँजोर करिहैं तौ रात बीति जाई,
मन कै सनेह सानी बाती इ बरै जुग-जुग,
यह साल लच्छिमी से आवा इहै मनाई।
मन के सनेह सानी जिनगी क बरै बाती,
आवा कि पयसरम कै मंतर चला जगाई,
विख जौन ई भिना बा ओका उतारि देई,
अँधियार के अजगर के मुह मा लुआठ डाई।
अब बंद तिजोरी मा, लछिमी क दम घुटत बा,
बाहर निकरि के भागै का छटपटात बाटिन,
चोरन और तसकरन के कुल जाल बिछा बाटै,
ईदेखि के निकरै मा ओनहू डेरात बाटिन।
कसि के कमर ज बँधब्या लइके करम कुदारी,
तौ लच्छिमी क बंधन अपुनै से टूटि जाई,
जब पयसरम से चलिहैं दम साधि के हथौड़ा,
तौ पाप के पहारन कै मूड़ फूटि जाई।
ई दिन बरिस-बरिस का घूरेऊ क दिन फिरा बा,
हमरेउ करम क कबहूँ कौनौ हिसाब होई,
ई तेल दिया बाती सब केकरी मसक्कत से,
जब ई केहू न समझी तौ इनकलाब होई।
andhiyar kai samundar sutuhi asat diyali,
ii raat ratan dhan kai bhanDar bani batai,
ki as kaha ki jaise andhiyar thahavai ka,
diyna ka paant nahin patvar bani batai.
apne ghare ma sabkeu hansi hansi ke diya bara,
muDe pa goD dhaike andhiyar turat bhagai,
ghure se laike mandir tak as anjor kai dya,
pag pag gali gali ma bas jot parab lagai.
ehmur diya jalava, ohmur diya jalava,
kothari ma diya bara, angan ma diya bara,
ii sab diya ta bahar kai raah dekhava theen,
bhitar anjor chaha tau man ma diya bara.
tohre diya ka bati, hamre diya ka bati,
mili ke anjor karihain tau raat biti jai,
man kai saneh sani bati i barai jug jug,
ye saal lachchhimi se aava ihai manai.
man ke saneh sani jingi ka barai bati,
aava ki payasram kai mantar chala jagai,
vikh jaun ii bhina ba oka utari dei,
andhiyar ke ajgar ke muh ma luath Dai.
ab band tijori ma, lachhimi ka dam ghutat ba,
bahar nikari ke bhagai ka chhataptat batin,
choran aur tasakran ke kul jaal bichha batai,
iidekhi ke nikarai ma onhu Derat batin.
kasi ke kamar ja bandhabya laike karam kudari,
tau lachchhimi ka bandhan apunai se tuti jai,
jab payasram se chalihain dam sadhi ke hathauDa,
tau paap ke paharan kai mooD phuti jai.
ii din baris baris ka ghureu ka din phira ba,
hamreu karam ka kabhun kaunau hisab hoi,
ii tel diya bati sab kekri masakkat se,
jab ii kehu na samjhi tau inaklab hoi.
andhiyar kai samundar sutuhi asat diyali,
ii raat ratan dhan kai bhanDar bani batai,
ki as kaha ki jaise andhiyar thahavai ka,
diyna ka paant nahin patvar bani batai.
apne ghare ma sabkeu hansi hansi ke diya bara,
muDe pa goD dhaike andhiyar turat bhagai,
ghure se laike mandir tak as anjor kai dya,
pag pag gali gali ma bas jot parab lagai.
ehmur diya jalava, ohmur diya jalava,
kothari ma diya bara, angan ma diya bara,
ii sab diya ta bahar kai raah dekhava theen,
bhitar anjor chaha tau man ma diya bara.
tohre diya ka bati, hamre diya ka bati,
mili ke anjor karihain tau raat biti jai,
man kai saneh sani bati i barai jug jug,
ye saal lachchhimi se aava ihai manai.
man ke saneh sani jingi ka barai bati,
aava ki payasram kai mantar chala jagai,
vikh jaun ii bhina ba oka utari dei,
andhiyar ke ajgar ke muh ma luath Dai.
ab band tijori ma, lachhimi ka dam ghutat ba,
bahar nikari ke bhagai ka chhataptat batin,
choran aur tasakran ke kul jaal bichha batai,
iidekhi ke nikarai ma onhu Derat batin.
kasi ke kamar ja bandhabya laike karam kudari,
tau lachchhimi ka bandhan apunai se tuti jai,
jab payasram se chalihain dam sadhi ke hathauDa,
tau paap ke paharan kai mooD phuti jai.
ii din baris baris ka ghureu ka din phira ba,
hamreu karam ka kabhun kaunau hisab hoi,
ii tel diya bati sab kekri masakkat se,
jab ii kehu na samjhi tau inaklab hoi.
स्रोत :
पुस्तक : माटी औ महतारी (पृष्ठ 20)रचनाकार : आद्या प्रसाद 'उन्मत्त'
प्रकाशन : अवधी अकादमी
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.
